Yusuf Çifci yazdı
Doğu Ekspresi henüz popüler değilken ve yer bulmanın oldukça kolay olduğu bir dönemde Doğu Ekspresi’nde seyahat etmiştim. Yıl, sanıyorum 2017 idi. Kars’ın harika mimarisi, yol boyunca gördüğüm muhteşem manzara beni kendine hayran bırakmıştı. Yine bu sayfada da bu seyahati uzun uzun anlatmıştım. Yaklaşık 6 yıl sonra bir yolculuğa daha çıktım. Aslında bu yolculuktaki hedefim “Doğu Ekpresi’ne alternatif bulabilir miyim?” sorusuna cevap aramaktı. Cevabı buldum ama sonuç pek de istediğim gibi değildi.
Bilindiği gibi Cumhuriyet’in ilk yıllarında pek çok ana hat tren güzergâhı vatandaşların hizmetine sunulmuş. Bunlardan en uzun olanları Doğu Ekspresi, Van Gölü Ekspresi ve Kurtalan Ekspresi. Özellikle bu üç ana hat her gün binlerce yolcu taşıyor doğu ile batı arasında. Yol uzun olunca haliyle trende geçirilen süre de artıyor. Bu hatların ortalama süresi 26 saat. Doğu Ekspresi’nde daha önce seyahat ettiğim için geri kalan iki hattan birini denemek istedim. Van Gölü Ekspresi haftada iki gün sefer yapıyor. Bu yüzden yataklı vagonda yer bulmam mümkün olmadı. Ben de haliyle yönümü Kurtalan Ekspresi’ne çevirdim.
Bundan 79 yıl önce faaliyetlerine başlamış Kurtalan Ekspresi. Günümüzde kurtalan ekspresi adını kullansak da aslında tam adı Güney Kurtalan Ekspresi. Yolculuk, Siirt’in Kurtalan ilçesinde başlıyor ve Ankara’da son buluyor. Diyarbakır, Batman, Elazığ, Malatya ve Kayseri dâhil olmak üzere toplam 69 durağa yolcu taşıyor Kurtalan Ekspresi.
Barış Manço’ya İlham Olan Bir Tren
Kurtalan Ekspresi macerama başlamadan önce Kurtalan Ekspresi ile ilgili önemli bir detayı aktarmak isterim. Barış Manço’nun kurucusu olduğu ve ülkemizin kült rock gruplarından Kurtalan Ekspres, sondaki iyelik düşürerek adını bu hattan almış. Haydarpaşa Garı’nın kapalı olmadığı o zamanlarda bu hat, İstanbul-Kurtalan arasında seferlerini sürdürüyormuş. Her ne kadar bu adın konulmasını Barış Manço teklif etse de yine bir dönem bu adı değiştirmeyi teklif etmiş. Grup üyeleri bu fikre sıcak bakmamış ve Kurtalan Ekspres adıyla 1972 yılından bu güne kadar aynı isimle devam etmişler.
Kompartımanda 26 Saat
Diğer ana hatlarda olduğu gibi Kurtalan Ekspresi’nde de pulman, örtülü kuşetli, yataklı ve yemekli olmak üzere dört vagon tipi bulunuyor. Pulman tipi, otobüs koltuğu şeklinde olan tren vagonu için kullanılıyor. Bu vagon genellikle kısa aralıklı seyahatler için tercih ediliyor. Örtülü kuşetli bir kompartımanı dört kişinin kullandığı ve koltukların açılarak yatak yapıldığı vagon tipine verilen isim. Yataklı vagon ise iki kişilik kompartımanların dâhil olduğu vagon tipi. Yataklı vagon, diğer iki vagon tipine göre çok daha konforlu. Zaten en az 26 saat süren bir yolculuk için de en iyi alternatif. Yataklı vagonlarda temiz çarşaf, terlik, havlu ve minik ikramlar veriliyor. Ayrıca bu vagon tipinde her bir kompartımanın içinde lavabo ve ayna bulunuyor. Bu arada telefonlarınızı şarj etmeniz için de bir priz var. Yine yataklı vagondaki kompartımanlarda mini buzdolapları da yolcuların hizmetine sunuluyor. Hangi vagon tipi olursa olsun vagonun her iki tarafında tuvaletler bulunuyor.
Gezginler İçin Kurtalan Ekspresi Rotası Görülmeye Değer mi?
Dünyanın pek çok yerinde tren rotaları gezginler için büyük bir nimet. Gezginler, cazip fiyatlara muhteşem rotaların tadını çıkarıyor. Bizde aslında tren uzun yıllar sadece ulaşım aracıydı. Doğu Ekspresi’nin keşfedilmesi ile birlikte gezginler trenlere ilgi göstermeye başladı. Hatta öyle bir ilgiyle karşılaşıldı ki TCDD Turistik Doğu Ekspresi adıyla yeni tren seferleri ekledi. Tabii, bu bile çözüm olmadı. Hala Doğu Ekspresi’ne yer bulmak her babayiğidin harcı değil.
İşte böyle bir ortamda yeni bir tren rotasını deneyimlemek için yola koyuldum. Sadece trenle de yetinmeyip bir gezi güzergâhı oluşturdum. İlk olarak Van’a uçakla gittim. Bitlis, Muş ve Diyarbakır’ı otostop ya da minibüslerle gezdikten sonra Batman’a uğradım. Son durağım da Kurtalan oldu. Buradan da trenle Ankara’ya yolculuğum başladı.
Kurtalan Ekspresi sabah 09.30’da yola çıkıyor ve yaklaşık 26 sonra Ankara’ya ulaşıyor. Özellikle il merkezlerinde yaklaşık 10 dakika mola veriyor. En uzun mola yeri Malatya. Ben daha fazla yer görmek amacıyla daha erken saatte başladığı için Kurtalan’ı tercih ettim. Ankara- Kurtalan arası da denenebilir.
Gelelim sorumuzun cevabına. Öncelikle Kurtalan Ekspresi maalesef ki bir Doğu Ekspresi değil. Doğal güzellik anlamında Doğu Ekspresi’nin tadını vermiyor. Yol boyunca görebildiğiniz tek şey geniş düzlükler. Zaten geçen şehirlerin hepsi de oldukça düz şehirler. Ben yaz mevsiminde gittiğim için bol bol arpa ve buğday tarlalarını izledim. Doğu Ekspresi’nde geçtiğiniz tüneller bile sizi heyecanlandırırken bu hatta tünel bile görmeniz çok zor. Ayrıca Doğu Ekspresi’nde seyahat edenlerin çoğu gezginlerden oluşuyor. Kurtalan Ekspresi halen birinci işlevi yani ulaşım hizmeti ile faaliyetlerini sürdürüyor. Bu yüzden burada renkli görüntüleri göremiyorsunuz.
Kurtalan Ekspresi Tercih Edilmeli mi?
Bu sorunun cevabını vermek oldukça güç. Eğer ki Doğu Ekspresi’nin denemişseniz yeni bir mecera için bence bu hattı deneyebilirsiniz. Bunun yanında bu hat sizin ilk tren geziniz olacaksa bence doğru tercih değil. Tabii, burada mevsim de önemli. Yazın sadece çorak tarlalar olduğu için manzara anlamında çok seçenek yok. Belki kışın gidilse çok daha ilgi çekici olabilir.
Kurtalan Ekspresi Notları
- Ben yaz döneminde bu hattı kullanmama rağmen klimalar oldukça iyi alışıyordu.
- Trende otel terliği veriliyor. Kendi terliğinizi getirseniz çok daha rahat edersiniz.
- Çarşaflar oldukça temizdi. Yedek çarşaf getirmenize gerek yok.
- Yemekli vagondaki yemekler çok kötü. Ben köfte pilav yedim ve her ikisi de ömrümde yediğim en kötü şeylerdi. Trene binmeden market alışverişi yapmanızda fayda var. Zaten yemekli vagonda pek de seçenek yok.
- Telefonda %90 oranında çekiyor ve şarj sıkıntısı olmuyor.
- Tuvaletler oldukça temiz ve tuvalet kağıdı var.
- Eğer ki baştan başa bir tur düşünüyorsanız kesinlikle yataklı vagonu tercih etmelisiniz.
Benim Kurtalan Ekspresi hakkında görüşlerim böyleydi. Sorularınız yorumlarınız varsa yorum bölümüne yazabilirsiniz.